اضطراب در دوران بارداری
بارداری، دوران چالش برانگیزی است که همراه شدن آن با اختلالات اضطرابی، میتواند استرس این دوران را افزایش دهد. ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر در دوران بارداری و نگرانیهای شدید مرتبط با آن میتواند مانع لذت بردن از تحربه بارداری شود. بدین ترتیب در صورتی که همزمان با بارداری، دچار نگرانی مزمن و شدیدی هستید که از کنترل شما خارج است؛ حتما این مورد را با پزشک خود یا سایر متخصصین ِحوزۀ سلامت روان، در میان بگذارید.
میزان شیوع اختلال اضطراب فراگیر
حدود ۶ درصد جمعیت مردم جهان در طول زندگی خود، اختلال اضطراب فراگیر را تجربه میکنند و سالانه، نزدیک به ۱ تا ۳ درصد افراد، به این اختلال دچار میشوند. این اختلال در زنان، دو برابر بیشتر از مردان است. شیوع بیشتر اختلال اضطراب فراگیر در زنان، به دوران بارداری آنها مربوط میشود. بروز اختلال اضطراب فراگیر در دوران بارداری، ۸٫۵- ۱۰٫۵% ارزیابی شده است. پژوهشی در سال ۲۰۱۱ نشان داد که علائم اضطرابی، در سه ماه اول بارداری بیشتر میشود و در ادامۀ روند بارداری، کاهش مییابد؛ از این رو بهنظر میرسد که شناسایی اختلال اضطراب فراگیر و تشخیص تمایز بین این اختلال و سایر نگرانیها یا اضطراب طبیعی در این دوران، مشکل باشد. در بسیاری از زنان، همزمان با اختلال اضطراب فراگیر، اختلالات دیگری نظیر افسردگی نیز وجود دارد که احتمالاً میتواند مادر و نوزراد را آسیبپذیر سازد.
خطرات و عوارض اختلال اضطراب فراگیر
یک مطالعۀ طولی در سال ۲۰۱۵، با نمونه ای از زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی و اختلال اضطراب فراگیر، نشان داد؛ زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر علاوه بر افسردگی، کیفیت زندگی پایینتری دارند و همواره نگرانی را تجربه میکنند. در صورتی که اختلال اضطراب فراگیر در دوران بارداری درمان نشود؛ میتواند منجر به کمبود وزن نوزاد هنگام تولد، زایمان زودرس، فشار خون بالا در بارداری، اختلال در رشد سیستم عصبی نوزاد و بروز مشکل در روند زایمان شود. مادران مبتلا به این اختلال، ممکن است نتوانند نیازهای نوزاد خود را مدیریت کنند و در برقراری ارتباط با او دچار مشکل شوند.
اقدامات درمانی برای اختلال اضطراب فراگیر در دوران بارداری
آموزههای روانشناسی (آموزش و ارائۀ اطلاعات به کسانی که دریافتکنندۀ خدمات درحوزۀ سلامت روان هستند)، رواندرمانی و دارودرمانی از جمله روشهایی هستند که میتوانند در دوران بارداری، برای درمان اختلال اضطراب فراگیر، بهکارگرفته شوند. معمولا درمان، متناسب با شرایط خاص هر مادر و بسته به شدت علائم و سابقۀ اضطراب او تنظیم می شود:
- آموزههای روانشناسی: ارائۀ آموزشهای روانشناختی در مراحل اولیۀ درمان اهمیت دارد؛ چرا که میتواند به بیمار کمک کند؛ کمتر در مورد مشکل خویش، به خود برچسب بزند. این امر موفقیت در درمان را افزایش میدهد.
- رواندرمانی: درمان شناختی-رفتاری (CBT)، معمولا در موارد خفیف اضطراب فراگیر به تنهایی بهکار میرود و در موارد شدیدتر با تجویز دارو همراه است. درمان شناختی-رفتاری شامل بازسازی شناختی، قرارگرفتن در معرض موقعیتهای اضطرابآور، آموزش تکنیکهای آرامسازی و ذهنآگاهی است.
- دارو درمانی: این روش درمانی در موارد شدیدتر کاربرد دارد. معمولا داروهای مهارکنندۀ بازجذب سروتونین (SSRI) (بهعنوان مثال پروزاک، لکساپرو) برای تنظیم اضطراب تجویز میشود. برای تنظیم کوتاهمدت اضطراب از بنزودیازپین نیز استفاده میشود. البته ضروری است که این داروها به تجویز و تشخیص پزشک متخصص مصرف شوند.
- کمکهای حمایتی: دریافت کمکهای حمایتی عامل مهمی برای کنارآمدن یا غلبه بر این اختلال محسوب میشود. فرد باردارِ مبتلا به اضطراب فراگیر، بهتر است بریا غلبه بر این اختلال از خانواده، دوستان و انجمنهای مرتبط حمایت دریافت کند.
آیا مصرف دارو هنگام بارداری ممکن است؟
اگر همزمان با دوران بارداری به اختلال اضطراب فراگیر مبتلا هستید، ممکن است نگران باشید که آیا استفاده از دارو خطرناک است یا خیر. در این مورد تصمیمگیری را بر عهدۀ پزشک خود بگذارید؛ اما در نظر داشته باشید که معمولاً زمانی که مزایای مصرف یک دارو از معایب عدم مصرف آن بیشتر باشد، مصرف دارو تجویز میشود. به بیان دیگر اگر از اضطراب آزاردهندهای رنج میبرید، طوری که با تأثیرات منفی در دوران بارداری مواجه هستید، تجویز دارو توسط یک متخصص میتواند گزینه خوبی برای درمان اضطراب شما باشد.
مترجم:
خانم صدف کارایی
منبع:
https://www.verywellmind.com/generalized-anxiety-disorder-during-pregnancy-4149961#:~:text=Untreated%20GAD%20may%20lead%20to,a%20bond%20with%20your%20baby.
ویراستار علمی:
خانم شکوه شیروانیان، کارشناس ارشد روانشماسی عمومی